Kabuklu ve Eklembacaklı Su Ürünleri Yetiştiriciliği

Ülkemiz sularında yetiştiriciliği yapılabilecek olan Penaeus semisulcatus, Penaeus japonicus gibi doğal türler olmakla beraber, Penaeus vannamei, Penaeus monodon gibi yabancı türler de potansiyel olarak görünmektedir. P.semisulcatus ve P.japonicus türleri ülkemiz sularında mevcut olduğu için açık sistemlerde üretimine izin verilmektedir. P.vannamei ve P.monodon türlerinin üretimi için kapalı devre sistem kurulması gerekmektedir.

Ülkemizde, kapalı devre sistemde P.vannamei üreten 1-2 işletme mevcuttur. Ancak talebi karşılayacak kapasitede değillerdir.

Karides çok yüksek fiyatta alıcı bulabilen ve ihracata dayalı bir üründür ve bu nedenle üretimi ile ilgili çok büyük potansiyel barındırmaktadır.

Midye özellikle ülkemizde iç pazarda çok ciddi talep gören bir üründür. Aynı zamanda suyu filtre ederek beslenmesi nedeniyle sürdürülebilir balıkçılığın lokomotifi olarak görülmektedir. Yoğun plankton içeren denizel alanlarda yetiştirilmesi uygundur.

Ülkemiz denizlerinde yetiştiriciliği yapılabilecek olan Mytilus gallaprovincialis türüdür. Çok fazla dalga almayan, koy ve körfezlerde, sallarda, yüzer kafes sistemlerinde, şamandıralı sistemlerde yetiştiriciliği yapılmaktadır. Denizlerimizde midye yetiştiriciliği için bakanlığın belirlediği alanlara çok sayıda başvuru olmuş ve birçok müteşebbis tarafından yeni midye üretim tesisleri kurulmuştur. Ancak midye yetiştiriciliğinde yem kullanımı söz konunu olmadığı için, işletmelerin tam kapasitelere ulaşması 3-4 yılı bulmaktadır. Şu an için ülkemiz sularında 4.500 ton civarı midye üretilmektedir. Önümüzdeki 4-5 yıl içerisinde bu miktarın 40.000 – 50.000 tonlar seviyesine çıkması beklenmektedir.

Midye yetiştiricilik tesislerinin ilk kurulum maliyetleri yüksek gibi görünse de, yem gideri olmadığı için çok düşük işletme giderleri mevcuttur. Bu nedenle diğer su ürünleri üretim tesislerinden kar marjı olarak daha yüksek karlara sahiptir.

Kerevit ya da diğer adıyla Tatlı Su Istakozu ( Astacus leptodactylus ), katma değeri yüksek bir tatlı su eklembacaklısıdır. Ülkemizin en önemli su ürünleri ihracat kalemlerinden birisiydi. Ancak Avrupa kaynaklı bir hastalık nedeniyle göl-gölet ve iç sularımızdaki kerevit popülasyonu neredeyse yok olma seviyesine geldi.

Ülkemizde henüz bir kerevit üretim tesisi bulunmamaktadır. Ancak Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü bünyesinde Kerevit Kuluçkahanesi bulunmaktadır. Bu birimde başarılı deneme üretimleri yapılmış olup, sahada üretime geçecek girişimcileri beklemektedirler.

Avrupa İstiridyesi ( Ostrea edulis ) ülkemiz denizlerinde doğal olarak yayılım gösteren bir türdür. Eti lezzetli ve özellikle AB ülkelerinde rağbet gören bir su ürünüdür.

Henüz yetiştiriciliğini yapan bir işletme bulunmamaktadır.  Üretim şekli midyeye benzemektedir.